Tussentijdse evaluatie deelgeschilprocedure

Mr. E.C. Huijsmans en mr. H.A.W. Vermeulen
Verslag van de op 1 november 2013 door het Kenniscentrum Milieu en Gezondheid (verbonden aan het Hof Den Bosch) in samenwerking met de Expertgroep Letselschade en Studiecentrum Rechtspleging (SSR) georganiseerde themadag met als onderwerp de tussentijdse evaluatie van de deelschilprocedure.
De evaluatie begon met een lezing van Monique Wesselink over haar promotieonderzoek naar de effecten van de deelgeschilprocedure op de buitengerechtelijke onderhandelingen in personenschadezaken. Zij brengt daarin het speelveld in kaart, analyseert de onderlinge verhoudingen en beziet vervolgens hoe de deelgeschilprocedure daarop ingrijpt. Vervolgens was er gelegenheid deel te nemen aan twee van de vier werkgroepen met de volgende onderwerpen: de reikwijdte van het deelgeschil, het deskundigenbericht in de deelgeschilprocedure, de buitengerechtelijke kosten en de verhouding van de deelgeschilprocedure tot andere instrumenten van geschilbeslechting zoals mediation.
De themadag heeft onder meer duidelijk gemaakt dat er tijdens de mondelinge behandeling van een deelgeschil veel meer wordt bespro-ken dan uit de beschikking valt af te leiden. De deelgeschilrechters nemen duidelijk de regie en stellen zich ten opzichte van partijen faciliterend op. Daarom zal bij de evaluatie niet alleen het buitengerechtelijk traject, maar ook de zittingspraktijk onder de loep moeten worden genomen om het effect van de deelgeschilprocedure goed te kunnen meten. Hetgeen deelgeschilrechters met partijen ter zitting bespreken en de - praktische en creatieve - oplossingsrichtingen die daarbij worden voorgesteld, zullen zeker van belang zijn bij het vervolg van een buitengerechtelijk traject.
Tijdens de discussie in de werkgroepen over de regiefunctie van de rechter is ook naar voren gekomen dat de vergoeding die aan recht-banken voor de behandeling van een deelgeschil wordt toegekend, niet in een redelijke verhouding staat tot de tijdsinvestering die de behandeling daarvan van rechters en ondersteuning vergt. Juist die faciliterende rol van de deelgeschilrechter is belangrijk voor partijen. Een duwtje in de goede richting door de deelgeschilrechter kan complexe en ellenlange procedures voorkomen. Daarmee wordt vooral partijen, maar ook de rechtspraak een dienst bewezen. Ook wanneer tijdens een zitting geen schikking is bereikt en er uitspraak moet worden gedaan, valt uit de gepubliceerde beschikkingen af te leiden dat in menig deelgeschil het aantal vragen dat moet worden beantwoord, niet onder doet voor een serieuze bodemzaak. Mogelijk is er bij de financiering door de Raad voor de Rechtspraak van uitgegaan dat in een deelgeschil enkel eenvoudige vragen aan de deelgeschilrechter zouden worden voorgelegd. De praktijk wijst uit dat dit niet altijd het geval is.
(VR 2014/77)